دولتمند خالوف، آوازخوان سرشناس سبک سنتی موسوم به «فلکخوانی»، نوازنده، آهنگساز و پژوهشگر برجسته موسیقی مردمی تاجیکستان در ۷۳ سالگی در اثر بیماری سرطان درگذشت. به گفته پیوندانش مراسم تشییع جنازه او قرار است روز ، دوشنبه نوزدهم فوریه، برپا شود.
به گفته نزدیکان آقای خالوف او در سالهای اخیر از بیماری سرطان کبد رنج می برد. او اخیرا به قصد درمان به روسیه سفر کرده بود، اما معالجات موفقیتآمیز نبود و او در پی بازگشت به کشورش در بیمارستانی در دوشنبه، پایتخت، بستری شد.
آقای خالوف متولد کولاب در منطقه ختلان تاجیکستان بود. خانوادهاش کشاورز و اهل فرهنگ بودند و پدر و برادرش محمدخان و نظرعلی از نخستین استادان او بودند. آموزش او در عرصه موسیقی بعدها در مدرسه موسیقی و دانشکده هنر تاجیکستان تکمیل شد، جایی که بعدها خود او مدرس کنسرواتوار عالی موسیقی تاجیکستان شد.
وی از دوران نوجوانی به آوازخوانی به سبک محلی مشغول بود و بیشتر اشعار مولانا و حافظ را میخواند
سبک آوازخوانی او که به نام «فَلَکخوانی» معروف است، بیشتر سبک خوانش محلی است که در منطقههای کوه آذرستانی ختلان و بدخشان رواج دارد. او از نخستین کسانی بود که این سبک را وارد موسیقی رسمی کرد.
اکنون این سبک خوانش در مناطقی در شمال افغانستان هم رایج است.
او در اواسط دهه ۷۰ میلادی از دانشکده هنرهای زیبای تاجیکستان فارغ التحصیل و در تئاتری در شهر کولاب کار هنری خود را آغاز کرد. در اینجا بود که به عنوان آوازخوان سبک سنتی «فلک» در اوایل دهه ۸۰ میلادی مشهور شد و بعد در همین تئاترگروهی به نام «فلک» را بنیان گذاشت.
در سال ۲۰۰۴ در پی تاسیس گروه مشابهی در کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان، دولتمند خالوف رهبری آن را نیز به دوش گرفت.
دولتمند از دیرباز از شعرهای مولوی در کارهای خود استفاده می کرد و به این واسطه مولوی را در کشور خود بیش از پیش به مردم شناسانده است.
«فلک» در زمان شوروی به عنوان موسیقی غیرحرفهای در حاشیه قرار داشت. اما حالا تاجیکستان هر چند وقت یکبار میزبان جشنواره و سمپزیوم «فلک» است
دولتمند خالوف در یکی از مصاحبههای خود درباره این موضوع به بیبیسی گفت: «موسیقی فلک به دلیل استفاده از اشعار عرفانی در زمان شوروی سابق از سوی دولت تا حدودی ممنوع بود. ما شعرهای مولوی را اجرا می کردیم و چون شعرهای مولوی بیشتر وجه عرفانی و خداگونه دارند، در حکومت کمونیستی شوروی اجازه کار چندانی نداشتیم. اما از زمان استقلال کشور تاجیکستان دولت نیز به این موسیقی توجه ویژه ای دارد به طوری که رئیس جمهوری روز ۱۰ اکتبر را روز موسیقی فلک اعلام کرده است.»
آقای خالوف عنوان «هنرپیشه خلق تاجیکستان» را دارد و برنده جایزه رودکی از مهمترین جوایز تاجیکستان است.
موسیقی در جان و خون خانواده دولتمند جریان دارد و تمامی ۷ برادر دولتمند خالوف ساز مینوازند و آوازخوانی میکنند. ۹ فرزند و ۱۷ نوه او نیز همگی آوازخوانی میکنند.
دولتمند خالوف در طول سالها فعالیت مستمرش، موسیقی مردمی تاجیکستان را جمع آوری کرد و موسیقی فلک را «دغدغه» خود میدانست. او آرام آرام در کنار اشعار مولوی و حافظ، آثار شعرای معاصر را نیز به موسیقی فلک آورد.
نخستین کنسرت او در سال ۱۹۶۳ در سن ۱۳ سالگی از تلویزیون سراسری شوروی سابق پخش شد. او از سال ۱۹۷۵ تا آخرین سالهای عمر خود کنسرتهای موفقی را در کشورهای آسیایی و اروپایی اجرا کرد و در سال ۲۰۰۵ ژاک شیراک نشان طلایی کشور فرانسه را به دلیل استفاده از شعرهای مولوی به او اهدا کرد.